Rewolucja przemysłowa całkowicie odmieniła wygląd śląskiego krajobrazu. Małe, niepozorne wioski, miasteczka w szybkim tempie zaczęły się przeobrażać w imponujące osiedla robotnicze napędzane stukotem pracujących maszyn. Wiek XIX przynosi również przemysłowy rozwój Królestwa Prus będącego wtedy jednym z głównych trzonów Związku Niemieckiego. Europejskim hegemonem przemysłowym w 1 poł. XIX w. była Wielka Brytania. Aby stawić jej czoła należało stworzyć szybką, nowoczesną sieć połączeń kolejowych która domyślnie miała wynieść Królestwo Prus do rangi jednego z najbardziej uprzemysłowionych państw. Pruska, kolejowa rewolucja nie mogła nie dosięgnąć Górnego Śląska który już wtedy predysponował do miana jednego z najlepiej rozwiniętych regionów (pod kątem przemysłowym).
Za powstawanie sieci kolejowych łączących najważniejsze ośrodki przemysłowe i urbanistyczne na Śląsku odpowiedzialne były prywatne przedsiębiorstwa (znacjonalizowane dopiero w 1883 r.). Nie inaczej było z pierwszą linią przecinającą Górny Śląsk. Najwcześniejsze plany zakładające powstanie linii łączącej Wrocław z Górnym Śląskiem odnajdujemy już w 1816 roku – zostały jednak odrzucone z powodu dobrze funkcjonującego transportu węgla i innych surowców Odrą. Po dwudziestu latach, w 1836 r. powstaje Komitet Założycielski Kolei Górnośląskiej – sześć lat później, z jego rąk wychodzi najstarsze połączenie kolejowe na dzisiejszych ziemiach polskich: linia Wrocław – Oława, która rok później zostaje przedłużona do miasta Opole. Stopniowo wydłuża się ją do kolejnych miast górnośląskich, docierając w 1846 roku do miasta granicznego – Mysłowic, gdzie kończyła swój bieg. Jej uroczystego otwarcia dokonuje sam król – Fryderyk Wilhelm IV. Imponująca trasa liczyła sobie prawie 200 km, a pociągi pokonywały ją w czasie 6.5 godziny. I to właśnie wtedy przyszła kolej na Szopienice.
5 września 1846 roku mieszkańcy Roździenia i Szopienic po raz pierwszy podziwiali przejazd parowozu przez ich miejscowości. Kolej rozwijała się nadal uzyskując w 1859 połączenie międzypaństwowe (łącznik między koleją górnośląską, a warszawsko – wiedeńską). Dziesięć lat później, w 1868 roku konkurencyjne dla Kolei Górnośląskiej przedsiębiorstwo – Kolej Prawego Brzegu Odry buduje pierwszą szopienicką stację kolejową – Szopienice Północne (zbudowane według projektu Hermana Grapowa, w stylu ceglanego historyzmu). W skład stacji wchodziły: budynek dworca, biuro celne i poczta kolejowa.
Konkurencja dwóch prywatnych przedsiębiorstw przynosi efekty – już dwa lata po powstaniu Szopienic Północnych powstają Szopienice Południowe, zbudowane przez Kolej Górnośląską. Początkowo stacja miała prymitywną infrastrukturę: perony z podkładów kolejowych i drewniany barak jako budynek dworca. Szopienicka kolej przechodziła przez następne etapy rozwoju stając się podporą dla rozwijającego się górnośląskiego przemysłu.
Serdecznie zapraszamy do udziału w II Międzynarodowej Wystawie Modeli Kolejowych w skali TT, która odbędzie się w wyjątkowym miejscu – w sercu dawnej przemysłowej potęgi Śląska – Muzeum Hutnictwa Cynku WALCOWNIA w Katowicach – Szopienicach.
To tutaj, gdzie od XIX wieku tory przecinały przemysłowe dziedzictwo regionu, a kolej odgrywała kluczową rolę w rozwoju hut i fabryk, spotykają się dziś pasjonaci historii, techniki i modelarstwa kolejowego z całej Europy. Czeka na Państwa świat miniaturowych pociągów, precyzyjnych makiet oraz atrakcje towarzyszące dla dużych i małych miłośników kolei.
Arkadiusz Kałwa